Nowe wytyczne Komisji Europejskiej określające zasady działania rynków bilansujących

W dniu 28 listopada 2017 r. w Dzienniku Urzędowym UE zostało opublikowane Rozporządzenie Komisji (UE) 2017/2195 z dnia 23 listopada 2017 r. ustanawiające wytyczne dotyczące bilansowania energii elektrycznej

Zapisy EB GL (od angielskiej nazwy kodeksu – Electricity Balancing Guideline)  stanowią jeden z aktów z grupy wytycznych i kodeksów sieci, opracowywanych w ramach wdrożenia tzw. Trzeciego Pakietu Energetycznego, w szczególności Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 714/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie warunków dostępu do sieci w odniesieniu do transgranicznej wymiany energii elektrycznej i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1228/2003 (Dz.U. UE L 211/15), mającego na celu dostarczenie zharmonizowanego zbioru zasad funkcjonowania sektora gazu i energii elektrycznej w Europie.

Kodeksy sieciowe

Kodeksy sieciowe mają wspomóc realizację trzech celów III Pakietu Energetycznego:

  • bezpiecznego funkcjonowania europejskich systemów energetycznych,
  • integracji źródeł o niskiej emisyjności CO2,
  • stworzenie jednolitego ogólnoeuropejskiego rynku energii elektrycznej.

Kodeksy są opracowywane przez ENTSO-E (European Network of Transmission System Operators for Electricity – Stowarzyszenia Europejskich Operatorów Systemów Przesyłowych – Elektroenergetycznych) i muszą być zgodne z niewiążącymi wytycznymi ramowymi, opracowywanymi przez ACER (Agency for the Cooperation of Energy Regulators – Agencja ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki).

Kodeksy sieciowe zostały podzielone na 3 obszary tematyczne:

  • kodeksy przyłączeniowe
  • kodeksy rynkowe
  • kodeksy operacyjne

Ustanowione przez Komisję Europejską wytyczne dotyczące bilansowania stanowią jeden z trzech kodeksów z obszaru rynkowego.

Grupa kodeksów rynkowych

  • Rozporządzenie Komisji (UE) 2015/1222 z dnia 24 lipca 2015 r. ustanawiające wytyczne dotyczące alokacji zdolności przesyłowych i zarządzania ograniczeniami przesyłowymi (Capacity Allocation and Congestion Management - CACM)
  • Rozporządzenie Komisji (UE) 2016/1719 z dnia 26 września 2016 r. ustanawiające wytyczne dotyczące długoterminowej alokacji zdolności przesyłowych (Forward Capacity Allocation – FCA)
  • Rozporządzenie Komisji (UE) 2017/2195 z dnia 23 listopada 2017 r. ustanawiające wytyczne dotyczące bilansowania (Electricity Balancing Guideline - EB)

Kodeksy w zakresie wymagań rynkowych mają na celu stworzenie w pełni funkcjonującego i wzajemnie połączonego wewnętrznego rynku energii elektrycznej pozwalającego na:

  • zapewnienie bezpieczeństwa dostaw energii,
  • zwiększenie konkurencyjności,
  • zapewnienie, by konsumenci mogli kupować energię po przystępnych cenach.

Z uwagi na wdrożenie wytycznych w formie Rozporządzenia Komisji Europejskiej, regulacje te stają się obowiązujące w Krajach Członkowskich wprost, bez konieczności wdrażania do prawa krajowego.

Potencjalne obowiązki OSD

Główne zadania wynikające z wdrożenia wytycznych ramowych i kodeksów sieciowych spoczywają na Operatorze Systemu Przesyłowego (OSP).

Kodeks FCA

W rozporządzeniu dot. kodeksu FCA nie występuje bezpośrednie delegowanie obowiązków na OSD. niemniej Rozporządzenie FCA wskazuje, że do utworzenia wspólnego modelu sieci dla długoterminowych przedziałów czasowych OSP pozyskiwał będzie dane dotyczące wytwarzania i obciążenia, które to dane najczęściej są w posiadaniu OSD.

W nawiązaniu do komunikatu OSP (z dnia 10.02.2017) nt. decyzji Prezesa URE z dnia 10 stycznia 2017 r. znak DRR.WRE.7128.2.2016.LK., zatwierdzającej metodę przekazywania danych dotyczących wytwarzania i obciążenia wymaganych do ustanowienia wspólnego modelu sieci (metoda GLDP), PSE poinformowało, że „nie będą pozyskiwały danych, o których mowa w metodzie GLDP na podstawie jej stosowania, gdyż dane o których mowa w metodzie GLDP, dotyczące wytwarzania i obciążenia wymagane obecnie do tworzenia wspólnego modelu sieci, PSE S.A. pozyskują na podstawie umów o świadczenie usług przesyłania oraz IRiESP, w terminach w nich określonych. Tym samym na podmioty zobowiązane (w szczególności wytwórców i OSD) nie będą nakładane dodatkowe wymagania dotyczące przekazywania danych.”

Kodeks CACM

Operator Systemu Dystrybucyjnego nie jest wprost wymieniony w Rozporządzeniu CACM jako podmiot biorący udział w tworzeniu rynku energii, niemniej OSD potencjalnie może być zobligowany do przedstawienia OSP stosownych informacji nt. jednostek wytwórczych i odbiorczych na obszarze swojego działania.

Kodeks EB

Wytyczne EB GL to wytyczne rynkowe określające zasady działania rynków bilansujących, tzn. rynków, które operatorzy systemów przesyłowych wykorzystują do pozyskiwania energii i mocy bilansującej, aby utrzymać system w równowadze w czasie rzeczywistym. Przepisy zawarte w wytycznych dotyczą OSP, OSD, dostawców usług bilansujących oraz podmiotów odpowiedzialnych za bilansowanie. Nowe regulacje mają na celu zwiększenie możliwości handlu transgranicznego energią bilansującą w czasie zbliżonym do rzeczywistego oraz poprawę efektywności rynków bilansujących w Europie.

W kodeksie EB zawarto regulacje, które dotyczą wprost Operatorów Systemów Dystrybucyjnych, np. w zakresie dostarczania OSP informacji koniecznych do dokonania rozliczania niezbilansowań, czy zdefiniowania i późniejszej kwalifikacji dostawców usług bilansowania. Główne zadania dotyczą współpracy z OSP w celu zapewnienia wydajnego i skutecznego bilansowania.

Duże znaczenie dla funkcjonowania rynku bilansującego może mieć obowiązek wynikający z artykułu 53 Rozporządzenia w zakresie rozliczania niezbilansowania tj. „w terminie trzech lat od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia wszyscy OSP stosują okresy rozliczania niezbilansowania wynoszące 15 minut we wszystkich obszarach grafikowych, jednocześnie zapewniając, aby wszystkie granice podstawowego okresu handlowego pokrywały się z granicami okresów rozliczania niezbilansowania.”. Co prawda OSP obszaru synchronicznego mogą wspólnie wnioskować do właściwych organów regulacyjnych o zwolnienie od tego wymogu, niemniej w przypadku gdy wymóg zostanie utrzymany, to obowiązek ten przełoży się również na OSD i skutkować będzie potrzebą dostosowania systemów informatycznych i pomiarowych do nowego modelu rozliczania niezbilansowania energii w 15-minutowych okresach.

Pełny tekst Rozporządzenia dostępny jest na stronie:

  • http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32017R2195&from=EN

Informacje związane z procesem wdrażania wytycznych Kodeksów sieciowych dostępne są m.in. pod adresami:

dystrybucja_site pgedystrybucja_site