Edukacja dla środowiska

PGE Dystrybucja S.A. w ramach projektu Budowa i modernizacja inteligentnej sieci elektroenergetycznej na terenie Oddziału Zamość PGE Dystrybucja S.A. nr FENX.02.03-IW.02-0001/23, dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej, podejmuje działania informacyjno-promocyjne służące rozpowszechnieniu informacji o charakterze edukacyjnym.

Czyste powietrze – czy wiesz, że..

Oddychanie to podstawowa czynność życiowa, ale czy kiedykolwiek zastanawialiśmy się, co tak naprawdę trafia do naszych płuc? Powietrze, którym oddychamy, ma ogromny wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie. Niestety, w wielu miastach i mniejszych miejscowościach jakość powietrza pozostawia jest daleka od doskonałości. Smog, pyły zawieszone, tlenki azotu i siarki- to wszystko sprawia, że zamiast odżywczego tlenu wdychamy mieszankę szkodliwych substancji. Zanieczyszczone powietrze to nie tylko problem estetyczny czy chwilowa niedogodność. To realne zagrożenie dla zdrowia ludzi, zwierząt i całych ekosystemów. Dlatego walka o czystsze powietrze to nie tylko temat dla ekologów, ale kwestia, która dotyczy każdego z nas.

Główne źródła zanieczyszczeń powietrza

Zanieczyszczenia powietrza pochodzą zarówno z działalności człowieka, jak i ze źródeł naturalnych. Jednak to właśnie nasza działalność stanowi największy problem. Oto główne przyczyny złej jakości powietrza:

1. Transport drogowy- samochody spalinowe są obecnie jednym z głównych źródeł smogu w miastach. Szczególnie groźne są starsze pojazdy z silnikami Diesla, które emitują duże ilości tlenków azotu i cząstek stałych. Dodatkowo, korki i długie godziny pracy silników na biegu jałowym sprawiają, że emisje są jeszcze wyższe.
2. Niska emisja z domowych pieców- w Polsce problemem jest tzw. „niska emisja”, czyli zanieczyszczenia pochodzące z domowych pieców opalanych węglem, drewnem, a często również śmieciami. Zimą w wielu miejscowościach poziom smogu przekracza dopuszczalne normy kilkukrotnie.
3. Przemysł i rolnictwo- fabryki i zakłady przemysłowe emitują ogromne ilości gazów cieplarnianych i pyłów do atmosfery. Do tego dochodzi rolnictwo- zwłaszcza hodowla zwierząt i stosowanie nawozów sztucznych, które uwalniają do atmosfery amoniak i metan.
4. Spalanie paliw kopalnych- węgiel, ropa i gaz ziemny to paliwa, które od lat napędzają gospodarkę, ale jednocześnie przyczyniają się do powstawania zanieczyszczeń. Nawet piece domowe spalające węgiel emitują do atmosfery tlenki siarki, tlenki azotu oraz pyły zawieszone (PM10 i PM2,5), które mają szkodliwy wpływ na zdrowie.

Jak zanieczyszczone powietrze wpływa na nasze zdrowie

Szkodliwe substancje unoszące się w powietrzu dostają się do naszych płuc, a stamtąd do krwiobiegu. Powodują wiele groźnych chorób, m.in.:

• choroby układu oddechowego- przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), astma, zapalenie oskrzeli, zwiększone ryzyko infekcji dróg oddechowych;
• problemy kardiologiczne- zanieczyszczenia powietrza przyczyniają się do wzrostu ciśnienia krwi, zawałów serca i udarów;
• nowotwory- długotrwała ekspozycja na smog zwiększa ryzyko raka płuc;
• problemy neurologiczne- badania wskazują, że zanieczyszczenia powietrza mogą wpływać na rozwój chorób neurodegeneracyjnych, takich jak Alzheimer i Parkinson.

PGE Dystrybucja S.A. w ramach projektu Budowa i modernizacja inteligentnej sieci elektroenergetycznej na terenie Oddziału Zamość PGE Dystrybucja S.A. nr FENX.02.03-IW.02-0001/23, dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej, podejmuje działania informacyjno-promocyjne służące rozpowszechnieniu informacji o charakterze edukacyjnym.

Czyste powietrze – Ty też masz wpływ..

Każdy z nas ma realny wpływ na jakość powietrza, którym oddychamy. Zastosowanie kilku rozwiązań w naszym codziennym życiu może pomóc obniżyć zanieczyszczenia, jakie wdychamy. Jak możemy poprawić jakość powietrza?

1. Ekologiczne ogrzewanie domów

Jednym z najważniejszych kroków jest wymiana starych pieców na bardziej ekologiczne źródła ciepła. Obecnie istnieje możliwość skorzystania z programów dofinansowań, takich jak, np. „Czyste powietrze”, które pomagają w finansowaniu wymiany pieców i termomodernizacji budynków.

Alternatywy dla węgla to m.in.:

• pompy ciepła – pobierają energię z gruntu lub powietrza, są efektywne i ekologiczne;
• kotły gazowe- emitują znacznie mniej zanieczyszczeń niż piece węglowe;
• ogrzewanie elektryczne i fotowoltaika- energia pochodząca ze źródeł odnawialnych, to jedno z najlepszych rozwiązań.  

2. Ograniczenie ruchu samochodowego

W miastach warto promować alternatywne środki transportu:

• korzystanie z komunikacji publicznej;
• rower jako środek transportu na krótkich dystansach;
• samochody elektryczne i hybrydowe;
• carpooling – współdzielenie przejazdów, np. z kolegami z pracy.

3. Więcej terenów zielonych

Rośliny pochłaniają zanieczyszczenia i produkują tlen, dlatego warto sadzić drzewa w miastach, tworzyć zielone dachy oraz ogrody wertykalne. Każde drzewo pomaga poprawić jakość powietrza!

4. Edukacja i świadome wybory

Dbanie o czyste powietrze zaczyna się od naszych codziennych decyzji. Wybierając ekologiczne produkty, oszczędzając energię i zwracając uwagę na to, czym palimy w piecu, możemy realnie zmniejszyć poziom zanieczyszczeń.

Czas na zmiany! Każdy z nas może przyczynić się do poprawy jego jakości, podejmując świadome decyzje. Jeśli chcemy oddychać czystym powietrzem i chronić zdrowie swoje oraz przyszłych pokoleń, musimy działać już teraz!

PGE Dystrybucja S.A. w ramach projektu Budowa i modernizacja inteligentnej sieci elektroenergetycznej na terenie Oddziału Zamość PGE Dystrybucja S.A. nr FENX.02.03-IW.02-0001/23, dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej, podejmuje działania informacyjno-promocyjne służące rozpowszechnieniu informacji o charakterze edukacyjnym.

Jak możemy oszczędzać energię elektryczną w domu?Oszczędzanie energii nie oznacza rezygnacji z wygody- często wystarczą proste zmiany w codziennych nawykach, aby znacząco zmniejszyć zużycie prądu.Oświetlenie- mała zmiana, a duży efekt:

• zamień tradycyjne żarówki na żarówki LED- są nawet 10 razy bardziej energooszczędne i działają znacznie dłużej;
• wyłączaj światło w pomieszczeniach, w których nie przebywasz;
• wykorzystuj więcej naturalnego światła- odsłaniaj rolety i firanki w ciągu dnia, by zmniejszyć konieczność używania lamp.

Kolejny sposobem jest oszczędzanie energii w kuchni:

• gotuj pod przykrywką- potrawy szybciej się zagotują, zużywając mniej energii;
• nie otwieraj piekarnika podczas pieczenia- każdorazowe otwarcie drzwiczek powoduje utratę ciepła i wydłuża czas pieczenia;
• używaj czajnika elektrycznego zamiast gotowania wody na kuchence – ale tylko tyle wody, ile rzeczywiście potrzebujesz.

Inwestuj w energooszczędne urządzenia AGD:

• kupuj sprzęty o najwyższej klasie energetycznej (A+++, A++)- zużywają one nawet o połowę mniej prądu niż starsze modele;
• nie zostawiaj urządzeń w trybie czuwania- telewizory, komputery i ładowarki pobierają prąd nawet wtedy, gdy ich nie używasz;
• pełne pranie i zmywanie- uruchamiaj pralkę i zmywarkę dopiero wtedy, gdy są pełne.

Ogrzewanie i klimatyzacja:

• obniż temperaturę w domu o 1°C- to może zmniejszyć rachunki za energię nawet o 6%;
• uszczelnij okna i drzwi- unikniesz strat ciepła i zmniejszysz zużycie energii na ogrzewanie;
• stosuj inteligentne termostaty- pozwalają dostosować temperaturę w domu do rzeczywistych potrzeb.

PGE Dystrybucja S.A. w ramach projektu Budowa i modernizacja inteligentnej sieci elektroenergetycznej na terenie Oddziału Zamość PGE Dystrybucja S.A. nr FENX.02.03-IW.02-0001/23, dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej, podejmuje działania informacyjno-promocyjne służące rozpowszechnieniu informacji o charakterze edukacyjnym.

Jak oszczędzać energię w pracy i przestrzeni publicznej

Firmy i instytucje mogą również podejmować działania na rzecz oszczędności energii:

• wprowadzenie oświetlenia LED i czujników ruchu- wyłączają światło, gdy pomieszczenie jest puste;
• komputery w trybie oszczędzania energii- warto ustawiać automatyczne wyłączanie monitorów po kilku minutach nieaktywności;• Zastosowanie odnawialnych źródeł energii – panele fotowoltaiczne na dachach firm to coraz popularniejsze rozwiązanie.

Inwestujmy i rozwijajmy odnawialne źródła energii

Oprócz oszczędzania energii warto także inwestować w jej czyste źródła:

• fotowoltaika- panele słoneczne pozwalają na samodzielne wytwarzanie prądu

i zmniejszenie zależności od sieci energetycznej;

• wiatraki – energia wiatrowa to jedno z najczystszych źródeł energii;
• pompy ciepła – ekologiczne i efektywne ogrzewanie budynków.

Każdy z nas może zacząć małe zmiany na wielkie oszczędności w przyszłości. Oszczędzanie energii to nie tylko sposób na niższe rachunki, ale także konkretne działanie na rzecz ochrony klimatu. Każda zużyta kilowatogodzina mniej to mniej emisji CO₂

i czystsze powietrze dla nas i przyszłych pokoleń. Wystarczy kilka prostych nawyków,

by realnie zmniejszyć zużycie prądu i przyczynić się do ochrony naszej planety.

PGE Dystrybucja S.A. w ramach projektu Budowa i modernizacja inteligentnej sieci elektroenergetycznej na terenie Oddziału Warszawa PGE Dystrybucja S.A. nr FENX.02.03-IW.02-0010/23, dofinansowanego w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027, podejmuje działania informacyjno-promocyjne służące rozpowszechnieniu informacji o charakterze edukacyjnym.

Każdy z nas ma realny wpływ ma jakość i ilości wody, jaką wykorzystujemy na co dzień. Nawet drobne zmiany w codziennych nawykach mogą pomóc chronić ten bezcenny dar. Jak możemy zadbać o czystą wodę?

Oszczędzanie wody w domu

Najprostsze działania zaczynają się w naszych domach. Dzięki kilku zmianom możemy znacząco zmniejszyć zużycie wody.

Pamiętaj, by:

1. Zakręcać kran podczas – najwięcej wody zużywamy np. przy myciu zębów, gdy woda płynie z kranu prosto do odpływu, a my z niej nie korzystamy.
2. Używaj zmywarki i pralki tylko przy pełnym załadunku – nawet najbardziej oszczędne urządzenia nie odniosą efektów, jeśli nie będziemy z nich korzystać rozsądnie.
3. Instaluj perlatory w kranach i głowic oszczędzających wodę w prysznicach – zapewniają mniejsze zużycie, a efekt jest ten sam.
4. Zbieraj deszczówkę do podlewania ogrodu – to nawyk cieszący się rosnącą popularnością – rozwiązanie zarówno ekologiczne, jak i ekonomiczne.

Już dziś podejmij z nami walkę o ochronę zasobów wody. Małe zmiany – wielkie efekty!

Ochrona źródeł wody przed zanieczyszczeniem

Woda, którą dziś pijemy, mogła kiedyś spadać jako deszcz na dinozaury. To nie żart! Na Ziemi nie przybywa nowej wody, ta sama ilość krąży w nieustannym cyklu od milionów lat. Paruje z oceanów, spada jako deszcz, przepływa przez rzeki i jeziora, wsiąka w ziemię, by znów wrócić do atmosfery.

Na całej ziemi według szacunków naukowców jest około 1 386 000 000 kilometrów sześciennych.

W tym tylko około 3% wody na Ziemi to woda słodka. Reszta to słona woda w oceanach (ok. 97%) i woda uwięziona w lodowcach lub trudno dostępnych warstwach podziemnych. Dlatego każda kropla czystej wody ma ogromne znaczenie!

Konieczna do życia woda pochodzi z rzek, jezior i wód podziemnych. Masz wpływ na jej jakość. Aby zachować czystość wody:

1. nie wylewaj chemikaliów, olejów czy leków do kanalizacji
2. unikaj nadmiernego stosowania nawozów i środków ochrony roślin
3. segreguj odpady – odpady niebezpieczne (jak np. baterie czy farby) powinny trafiać do specjalnych punktów zbiórki

Pamiętaj! To co trafia do ziemi czy ścieków prędzej czy później wraca do nas!

Naturalna retencja – łap wodę tam, gdzie spada

Zamiast odprowadzać wodę deszczową do kanalizacji, warto ją zatrzymać w miejscu opadu. Jak można to zrobić?

1. twórz ogrody deszczowe
2. stosuj nawierzchnie przepuszczalne zamiast betonu
3. sadź rośliny, które wspierają retencję

Zatrzymując wodę lokalnie ograniczamy ryzyko susz oraz poprawiamy lokalny mikroklimat! Pamiętaj, że korzystając z deszczówki poza Planetą, dbasz o swój portfel.

PGE Dystrybucja S.A. w ramach projektu Budowa i modernizacja inteligentnej sieci elektroenergetycznej na terenie Oddziału Warszawa PGE Dystrybucja S.A. nr FENX.02.03-IW.02-0010/23, dofinansowanego w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027, podejmuje działania informacyjno-promocyjne służące rozpowszechnieniu informacji o charakterze edukacyjnym.

Ziemia, a dokładniej gleba, to coś więcej niż tylko „brud pod stopami”. To żywy ekosystem, od którego zależy nasze jedzenie, czysta woda, klimat i bioróżnorodność. Niestety, gleba coraz częściej jest niszczona i zanieczyszczana. Co możemy zrobić, aby ją chronić?

Nie zaśmiecaj – śmieci nie znikają

Odpady porzucone w naturze trafiają do gleby, gdzie rozkładają się przez dziesiątki, a nawet setki lat. Czy wiedziałeś, że śmieci potrafią rozkładać się przez wiele lat? Badania wskazują, że plastikowe butelki do rozkładu potrzebują nawet 15 lat! Czy wiesz, że zwykły niedopałek papierosów „zniknie” dopiero za 15 lat? Baterie, które uwalniają metale ciężkie, mogą zatruwać glebę przez dekady.

Rozwiązanie? Zawsze wyrzucaj śmieci do odpowiednich pojemników i unikaj jednorazowych produktów. Kilka prostych nawyków może wpłynąć na poprawę jakości gleby.

Kompostuj resztki

Zamiast wyrzucać resztki jedzenia do kosza, zamień je w wartościowy kompost. Kompost wzbogaca ziemię w składniki odżywcze, poprawia strukturę gleby i ogranicza potrzebę stosowania sztucznych nawozów. Kompostowanie to naturalny recykling, który możesz rozpocząć nawet w bloku – dzięki pojemnikom kuchennym lub kompostownikom balkonowym.

Czy wiesz, że np.  skorupki od jajek możesz użyć jako nawozu? Wystarczy je wysuszyć, sproszkować a następnie rozsypać wokół rośliny i gotowe! Właśnie dostarczyłeś swojej roślinie wapń oraz wiele  cennych minerałów.

Zadrzewiaj i nie niszcz roślinności

Korzenie roślin wiążą glebę, chroniąc ją przed erozją i wysychaniem. Zabetonowane przestrzenie nie dają jej oddychać.  Sadź drzewa, krzewy, trawy tam, gdzie możesz, zostaw dzikie zakątki w ogrodzie - to naturalna ochrona gleby! Unikaj nadmiernego koszenia - pozwól roślinom naturalnie chronić ziemię.

Gleba to nasz największy sojusznik i nieodnawialny zasób, który zasługuje na troskę. Mało o niej mówimy, ale bez niej nie byłoby ani chleba, ani czystego powietrza, ani drzew. Czas zacząć ją chronić tu i teraz!

Czy wiesz, że...W jednej łyżeczce zdrowej gleby może żyć nawet miliard organizmów? Bakterie, grzyby, nicienie i inne mikroorganizmy tworzą złożony, żywy system, który przetwarza resztki organiczne, dostarcza roślinom składników odżywczych i chroni je przed chorobami.

PGE Dystrybucja S.A. w ramach projektu Budowa i modernizacja inteligentnej sieci elektroenergetycznej na terenie Oddziału Warszawa PGE Dystrybucja S.A. nr FENX.02.03-IW.02-0010/23, dofinansowanego w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027, podejmuje działania informacyjno-promocyjne służące rozpowszechnieniu informacji o charakterze edukacyjnym.

Każdy gatunek na Ziemi – od najmniejszego owada po największe drzewo – pełni ważną i rolę w ekosystemie. Są wręcz niezbędne do prawidłowego funkcjonowania całej Planety. Różnorodność biologiczna (czyli bioróżnorodność) to bogactwo roślin, zwierząt i mikroorganizmów, od których zależy stabilność i zdrowie Ziemi. Niestety, wiele z nich znika zbyt szybko. Co możemy zrobić, aby to zmienić?

Czy zastanawiałeś się kiedyś, co łączy jeża w ogrodzie, pszczołę na kwiatku, trzmiela w parku i zioła rosnące przy płocie? To wszystko elementy jednego, ogromnego systemu jakim jest bioróżnorodność.

Każdy organizm, roślina, owad, ptak, grzyb, a nawet bakteria w glebie pełni jakąś rolę. Jedne zapylają kwiaty, inne rozkładają martwe liście, a jeszcze inne tworzą schronienia. To naturalna sieć zależności, która działa, dopóki jej nie przerwiemy. Niestety jednak dziś co raz częściej ją przerywamy.

Intensywne rolnictwo, wycinanie zarośli, wypalanie traw, betonowanie wszystkiego, co zielone – to wszystko sprawia, że natura ma co raz mniej miejsca. Gatunki wymierają, a efektem jest zanik ważnych ogniw wykonujących zadania, którymi wcześniej się zajmowały np. oczyszczanie powietrza, zapylanie roślin czy zwalczanie szkodników.

Wbrew pozorom, ochrona bioróżnorodności nie wymaga hektarów ziemi ani specjalistycznej wiedzy. Czasem wystarczy odrobina dobrej woli i uważności. O to kilka prostych sposobów w jaki możesz pomóc.

Zostaw kawałek natury w spokoju

Nie wszystko musi być zawsze idealnie przycięte i wypielone. Dzikie rośliny, wysokie trawy, liście w kącie ogrodu są domem dla wielu organizmów.

Nie używaj chemii

Chemiczne środki bywają skuteczne, ale czy wiedziałeś, że np. pestycydy i herbicydy szkodzą nie tylko szkodnikom, ale potrafią też szkodzić chociażby zapylaczom, ptakom a  nawet glebie. Postaw na naturalne środki ochrony, np. stosuj zasady uprawy współrzędnej, naturalne wyciągi i napary czy kompost.

Buduj schronienia

Rozrastająca się przestrzeń zajmowana przez miasta i zwiększająca się przestrzeń pokryta betonem ogranicza zwierzętom i owadom przestrzeń do życia. Możesz im pomóc budując domki dla owadów, budki lęgowe dla ptaków czy zostawiając kupki liści dla jeży. Te proste kroki mogą uratować życia wielu zwierząt.

Rozmawiaj o tym z innymi

Pamiętaj, że edukacja to też działanie! Czasem dzięki prostej rozmowie z członkami rodziny czy sąsiadem, który regularnie kosi wszystko „na zero”, może przyczynić się do większej zmiany!

Nie musisz ratować całego świata w jeden dzień. Wystarczy, aby każdy z nas podejmował małe proste działania w życiu codziennym. Bo natura nie potrzebuje wiele. Potrzebuje tylko, żebyśmy ludzie przestali jej przeszkadzać i zaczęli ją szanować.